Değerli Hocalarım ve Meslektaşlarım,
Ülkemizde, sağlık ile ilgili temel veri kaynaklarından en önemlilerinden biri bulaşıcı hastalıkların ihbarı ve bildirimi ile elde edilen bilgilerdir.
Kurumumuz tarafından tüm AHBS (Aile Hekimliği Bilgi Yönetim Sistemi) ve HBYS (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi) yazılımlarında bulaşıcı hastalık bildirim ekranları yeniden düzenlenmiş, bu ekranlardaki bilgiler hekimin en fazla 5-30 saniyede doldurabileceği şekilde sadeleştirilmiştir. Bu sadeleştirme ile hekim sadece vaka tipini seçecek, belirtilerin başlama tarihini girecek ve vakanın ölü/sağ bilgisini işaretleyecektir. Açılan formlarda hastaya ait tüm bilgiler ve adres bilgisi bulunmaktadır (sistemden otomatik olarak bu bilgiler alınmaktadır). Hekimden, sadece tanıya dair birkaç soruyu ‘tık’layarak cevaplamak beklenmektedir.
Bu formların önünüze açılabilmesi için, hastanenizdeki bilgi işlem şirketlerinin, sistemlerini Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemlerine (Sağlık net online) entegre etmeleri ve sistemlerini güncellemeleri gerekmektedir. Bu, firmalar için de yaptıkları anlaşma gereği zorunlu olup, bu konuda firmaları uyarmanızı rica ederiz.
Bildirimi zorunlu olan bir bulaşıcı hastalığın ihbarı ve bildiriminden, sağlık hizmeti veren bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişiler ve özel kuruluşlar sorumludur. 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu (Madde 57, 58, 61 ve 282), tüm sağlık kurum ve kuruluşlarını bulaşıcı hastalıkları ihbar etmekle yükümlü kılmıştır. Bulaşıcı hastalığın sağlam kişiler bulaşmasının engellenmesi sağlıklı kişilerin yaşam hakkının korunabilmesi, bu hastalıkların tam olarak ve zamanında ilgili birimlere ihbarı ve bildirimi ile mümkün olabilmektedir.
30.05.2007 tarihli ve 26537 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyans ve Kontrol Esasları Yönetmeliği” ile de bildirime esas bulaşıcı hastalıklar listesi belirlenerek Ek-1’de yayımlanmış ve aynı Yönetmeliğin “Bildirim Sorumluları” başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bildirim sistemi kapsamında bir bulaşıcı hastalığın ihbarı ve bildiriminden, Bakanlığın belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde sağlık hizmeti veren bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler sorumludur.” hükmü ile bildirim zorunluluğu getirilmiştir.
T.C. Sağlık Bakanlığı’nın 2004/129 sayılı, Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Hakkında Tebliği, 01.01.2005 tarihinden itibaren uygulamaya geçmiştir. Bu tebliğ ile 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha kanunu gereğince bulaşıcı hastalık bildiriminin zorunlu olduğu yinelenmiştir.
Bu mevzuat hükümleri gereğince, bildirimle ilgili hükümlere aykırı davranan, bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıkları zamanında ve eksiksiz olarak bildirmeyen kişi ve kurum sorumluları hakkında UHK’nun 282. maddesine göre, 2016 yılı için 440-1776 Lira arasında idari para cezası uygulanacaktır.
Bulaşıcı hastalıklara ait veriler, Türkiye verisi olup, bildirimi yapılan tüm hastalıkların verileri internet sitesinde güncellenerek yayınlanacaktır.
Bu konuda hassasiyet göstermenizi rica ederiz.
Saygılarımızla
Doç. Dr. Fazilet DUYGU
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı